Elizabeth

14 september t/m 9 november 2003
RAM galerie (Drawing Room)


Beeldspoor-paneel 'Elizabeth'
Rotterdamse Schouwburg

Aan weerszijden van de trappen naar de Grote Zaal bevindt zich het Beeldspoor van de Rotterdamse Schouwburg. De 84 identieke panelen zijn de dragers van een gestaag groeiende collectie in opdracht gemaakt kunstwerken, die alle op het theater geïnspireerd dienen te zijn. Ter gelegenheid van het tienjarig bestaan van het Beeldspoor zijn vier Rotterdamse kunstenaars uitgenodigd om een bijdrage te leveren.

De keuze voor Christina de Vos ligt in meerdere opzichten voor de hand. Niet alleen was haar serie Diva's - een duidelijke liefdesverklaring aan deze theaterdieren - al eerder in de Schouwburg te zien, maar in het verleden heeft zij, tijdens toneelvoorstellingen, ook letterlijk veel 'naar het theater' getekend. De band tussen haar werk en de bühne gaat echter dieper. Het toneel, inclusief het witte doek en bij uitbreiding eigenlijk alle beeldende kunsten, biedt haar een venster op de buitenwereld dat door zijn kunstmatigheid de nodige afstand schept, maar dat door zijn kunst de zaken ook scherper kan stellen.

Een venster dus, soms zelfs een spiegel. Maar zo onschuldig zijn die planken niet! Want als het al een tragisch menselijk tekort is dat iemand in interactie met zijn sociale omgeving nooit helemaal zichzelf kan zijn, hoe tragisch moet dan niet het leven van een acteur of performer zijn? Bewonderd om het meer dan levensgrote personage dat hij met verve weet neer te zetten, is zijn eigen persoonlijkheid veroordeeld tot anonimiteit. Misschien zouden we hem in de supermarkt, daags na de voorstelling, niet eens herkennen - Faust eet die avond rundersaucijzen.

Bewondering voor deze zelfgemaakte personages en verwondering over het onbeholpen contrast tussen hun glansrol en hun onbelichte bijrol als gewone mens; het is een thema dat in het werk van Christina de Vos telkens weer de kop opsteekt, zoals in de sterallures van Meisjes en in dat laatste, als waardig bedoelde toneelstuk rondom het sterven (Famous last words).

Elizabeth, 2003, gem. techn. op doek, 90 x 105 cm

Elizabeth, 2003, Beeldspoor Rotterdamse Schouwburg

De mensbeelden van Christina de Vos zijn nooit portretten van personen, maar altijd van de poses die zij aannemen en de rollen die zij verkiezen te spelen. Dat daaronder toch altijd weer de karige lijnen van een getekende, uitgeklede en afgeschminkte mens zijn te ontdekken, maakt dat het bekijken van haar voorstellingen maar zelden een onverdeeld genoegen is.

Het Beeldspoorpaneel is geen uitzondering. Het is, vanzelfsprekend, een divaportret geworden, of eigenlijk de bekroning van haar divaportretten. De sterke schouders die dit moeten dragen, zijn die van maagd-koningin Elizabeth, een dijk van een 'sterke vrouw', maar wier sterkte vooral gestoeld was op haar vermogen om de vele rollen die haar voortbestaan moesten garanderen tot in de finesses te beheersen. Ze is daar zeker op gekleed, maar haar getekende gelaat spreekt een behoedzamere taal, terwijl twee kolenschoppen van armen de schouwburgbezoekers angstvallig van haar meisjeslichaam weghouden.